Αναζητήστε το «Έλα στη θέση μου» και αγοράστε το. Εκτός από το πνεύμα σας θα βοηθήσει οικονομικά και κάποιο συνάνθρωπο μας που το έχει απόλυτη ανάγκη.
Η κριτική επιτροπή του διαγωνισμού αποτελούνταν, με αλφαβητική σειρά, από τον κ. Κάσδαγλη Χριστόφορο συγγραφέα δημοσιογράφο, την κ. Niemands Rose συγγραφέα, τον κ. Νόλλα Δημήτρη συγγραφέα, τον κ. Παπαδόπουλο Κώστα των εκδόσεων Ταξιδευτής, την κ. Πατούλη Κρυσταλία δημοσιογράφο και δημιουργό του σεμιναρίου Αφήγηση Ζωής, τον κ. Στεφανέα Πέτρο συγγραφέα και την κ. Θεοφανοπούλου Τζένη εκπρόσωπο του Δικτύου Ανταλλαγής και Αλληλεγγύης Αγίας Παρασκευής.
Ας ρίξουμε όμως μια σύντομη ματιά στα είκοσι επικρατέστερα διηγήματα του διαγωνισμού…
1. Το κακό – δοκιμή σε τρίτο πρόσωπο /
Μαριάνθη Αναστασιάδου
Λίγο πριν τα τριάντα, με τρία
πτυχία στο βιογραφικό της και άνεργη, προσπαθεί να εξασφαλίσει
ασφάλιση υγείας. Όχι απλά για να νιώθει ότι θα έχει
ιατροφαρμακευτικές παροχές αν και όποτε τις χρειαστεί. Τις έχει
ανάγκη σήμερα, τώρα, χθες! Στον ΟΑΕΔ όμως…
2. Αγριολόγιο / Γεωργία Δρακάκη
Η 23χρονη Χαρά
είναι από τους τυχερούς της εποχής μας. Δεν έχει νιώσει την
κρίση -και όσα αυτή συμπαρασύρει μαζί της- και δεν έχει
εξαρτηθεί η επιβίωση της από την αλληλεγγύη των άλλων. Αυτό όμως
δεν σημαίνει ότι δεν αντιλαμβάνεται όσα γίνονται γύρω της. Αυτά
τα “όσα”, αποφασίζει να αποτυπώσει στο χαρτί…
3. Η εξαφάνιση / Αντιγόνη Κατσαδήμα
…
Ταξιδέψαμε σε μέρη ή τα μέρη ταξίδεψαν μαζί μας, όλα
είναι μια διαρκής αναζήτηση, ένα αίτημα του πριν στο μετά, και
εγώ δεν είμαι πια εγώ, εμείς δεν είμαστε πια εμείς, καταδίκη μας
είναι να ζούμε από απώλειες και σκοτάδι, να ωριμάζουμε από όσα
χάνονται που, για να τα καταλάβουμε, πρέπει πια να τα
επινοήσουμε.
…
4. Τα κουλουράκια αγαπάνε τον… πελάτη /
Ευστράτιος Κουζελέας
Η νέα της εργασία σε μια
επιχείρηση αρτοποιίας-ζαχαροπλαστικής, είναι ένας κόσμος με τους
δικούς του κανόνες. Εκείνη -όπως κάθε υπάλληλος- οφείλει να
ακολουθεί πιστά τις οδηγίες του μάνατζερ της εταιρίας. Μια
εκτέλεση διαταγών χωρίς καμιά ικανοποίηση ή αίσθηση
προσφοράς…
5. Μια ματιά, χιλιάδες ψυχές / Σοφία Κωλέττη
Η
ατρόμητη -τουλάχιστον εξωτερικά- Λέξι, αποφάσισε εκείνη να
ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς που έχουν όλοι με το “τέρας” της
γειτονιάς, τον Σατάφι. Τι, δεν το ξέρατε ότι και στον κόσμο των
ζώων υπάρχουν μάχιμες ψυχές, πιστές στο καθήκον; Ζώα που δεν
διστάζουν να πράξουν τα δέοντα, ακόμα και όταν είναι να τα
βάλουν με μοχθηρούς ανθρώπους…
6. Ο θάνατος του Λεχ Βαλέσα / Δημήτρης Νότας
Η
Γκρέτα, λατρεύοντας τα ζώα από μικρή, αποφάσισε να σπουδάσει και
να εξασκήσει κατόπιν το επάγγελμα του κτηνιάτρου. Μην έχοντας
ανάγκη χρημάτων για τη διαβίωσή της, προσέφερε τις υπηρεσίες της
δωρεάν, στο ιατρείο που έστησε στο πατρικό της σπίτι. Σε εκείνη
πήγε ο Πολωνός Λέων, το αδέσποτο σκυλί -το Λεχ- που μάζεψε από
το δρόμο…
7. Σαντάμ / Φραγκίσκος Παναΐδης
…
Κατεβαίνοντας βιαστικός τη σκάλα, όπως κάθε πρωί, για να
προλάβω το λεωφορείο, είδα στον προθάλαμο της πολυκατοικίας
κάποιον ξαπλωμένο στο δάπεδο, χωμένο σε έναν υπνόσακο, με το
πρόσωπο στραμμένο στον τοίχο. Η πρώτη σκέψη που έκανα ασυνείδητα
ήταν πως ήταν νεκρός, δεν ξέρω γιατί μου πέρασε απ’ το μυαλό μια
τέτοια ιδέα. Μετά είδα τα παπούτσια του τακτοποιημένα δίπλα σ’
ένα σακίδιο και υπέθεσα ότι κοιμάται. Πράγμα πιθανότερο και
σίγουρα πιο καθησυχαστικό. Σχεδόν χωρίς να επιβραδύνω, άνοιξα
την πόρτα και βγήκα.
…
8. Χριστίνα / Εμμανουήλ Παπαϊωάννου
Παλιά, ο
μπαμπάς και η μαμά, πήγαιναν τη μικρή Χριστίνα σε ένα παιδότοπο
για να παίζει και όλοι ήταν μέσα στα χαμόγελα. Τώρα, η μικρή
πάει μόνο με την μαμά της για να παίξει στην πλατεία της
γειτονιάς τους. Ο μπαμπάς μένει μόνος στο σπίτι και κάνεις πια
δεν χαμογελά…
9. Ο Ηλίας απ’ το Χαρτούμ / Κώστας Παπαϊωάννου
Μια
μηχανή του γκαζόν που μουγκρίζει. Ένας, εδώ και δέκα μήνες,
άνεργος εξήντα ετών. Ένας κήπος που η περιποίησή του έχει γίνει
το δεκανίκι της ψυχής στις δύσκολες ώρες των οικονομικών
δυσκολιών. Και ένας μετανάστης από το Σουδάν, που θα τα αλλάξει
όλα αυτά…
10. Ένα καινούριο σπίτι / Κωνσταντίνος Πετράκης
Στα
52 του, αποφασίζει να δράσει ακόμα και εκεί, στο περιθώριο της
ζωής που τον οδήγησαν οι πράξεις και η τύχη του. Άραγε για αυτή
την αλλαγή στάσης ευθύνεται εκείνη η γάτα; Το μικρό αιλουροειδές
που με την δική του στάση ζωής έδινε μαθήματα αλληλεγγύης;
11. Απόγευμα Δευτέρας / Μαρίνα Σαουνάτσου
Και να,
που φτάνει κάποια στιγμή, που δεν αντέχεις άλλο. Που τα τινάζεις
όλα στον αέρα… και σπουδές, και μεταπτυχιακά, και καριέρα!
Στάχτη και μπούρμπερη. Αρκεί να μπορέσεις να ανασάνεις, αρκεί να
μην χρειαστεί να ξανακάνεις όλα εκείνα που σε οδήγησαν στην
έκρηξη…
12. Βάλσαμο Ιμαλαΐων / Νατάσα Σιδέρη
Ένα ξένο φυτό
που απειλεί τα εδώδιμα είδη και ένας ξένος γέροντας που δεν θα
μπορούσε -και να ήθελε- να απειλήσει κανέναν. Δύο υπάρξεις
ασύνδετες μεταξύ τους, εκτός από την περίπτωση μας όπου με
κάποιο -αμυδρό έστω- τρόπο συνδέονται στο μυαλό ενός
ανθρώπου.
13. Το κουτί με νούμερο π.χ. 102 / Βίλλη Στελλάκου
…
Την πρώτη φορά που πήγα, κουβαλούσα μια σακούλα με
βαμβάκι, αντιβιοτικά, παυσίπονα. Στο φαρμακείο ζήτησα τα πιο
δυνατά. «Τα πιο δυνατά θέλω», είπα. Η φαρμακοποιός με κοίταξε με
απορία και εγώ απάντησα ότι δεν ήταν για μένα, ήταν για τη
Γάζα.
…
14. Αυτό το παραπάνω (που) δεν πληρώνεται εδώ /
Γιώργος Τζεβελεκάκης
Ένας υπερήλικος άνθρωπος (μια
γιαγιά στην δική μας περίπτωση) και μια γυναίκα (συνήθως με
καταγωγή από το άλλοτε ανατολικό μπλοκ), που υποκαθιστά τα
συγγενικά χέρια. Και να που μερικές φορές, όχι απλά τα
υποκαθιστά, αλλά προσφέρει και αυτό το παραπάνω… που δεν
πληρώνεται!
15. Η απόδειξη / Δημήτρης Τούλιος
Να κάτι που
πιθανότατα δεν έχετε ξαναδεί. Ένας ζητιάνος που όταν δέχεται τον
οβολό της φιλευσπλαχνίας των συνανθρώπων του… τους δίνει
απόδειξη! Όχι βέβαια μια απόδειξη που μπορεί να συμπεριλάβει
κάποιος στην φορολογική του δήλωση, αλλά ένα τεκμήριο της πράξης
του που ίσως του φανεί χρήσιμο σε ένα πιθανό ζοφερό
μέλλον.
16. Μια αρμαθιά «ασήμαντα συμβάντα» / Χρυσάνθη Τσιάμτση
Ουρά σε δημόσια υπηρεσία. Ανθρώπινη ουρά που τσακίζει
νεύρα και αντοχές. Μια ουρά που συμβαίνουν ασήμαντες πράξεις
ενός χιλιοπαιγμένου θεατρικού. Ασήμαντες πράξεις, που όμως για
τους πρωταγωνιστές -εκείνη τη στιγμή τουλάχιστον- είναι υψίστης
σημασίας και αξίας.
17. Ίσα δικαιώματα ή… τα λεφτά είναι φτωχά / Μαρία Τσιμά
Μετανάστρια από την Αφρική, από τη Σιέρα Λεόνε. Τριάντα
χρόνια στην Ελλάδα, μια ζωή! Και άλλη μια ζωή πίσω, στο παιδί
που δεν κατάφερε ποτέ να φέρει κοντά της. Μάνα η ίδια, με δυο
μάνες δικές της… την πατρίδα, την βιολογική μητέρα, και την
Ελλάδα, την θετή που την μεγάλωσε. Δυσκολίες όταν ήρθε,
δυσκολίες και τώρα, που η δεύτερη μάνα αντιμετωπίζει σοβαρά
προβλήματα…
18. 302, δυτική πτέρυγα / Αφροδίτη Φούντα
Το να
πηγαίνει καθημερινά στο νοσοκομείο, αντικατέστησε τη ρουτίνα της
εργασίας που πλέον χάθηκε. Στην αρχή παρατηρητής
αποστασιοποιημένος, αλλά σιγά σιγά…
19. Οι πυλωτοφύλακες της Εσπερίας /
Βασίλειος Χριστόπουλος
Ένας πρόχειρος προσφυγικός
καταυλισμός, έρμαιο των κακών καιρικών συνθηκών. Μοναδικά σημεία
προφύλαξης των μεταναστών, οι πυλωτές των γύρω πολυκατοικιών. Οι
πυλωτές που φρουρούνται από τους ιδιοκτήτες τους, προκειμένου να
παραμείνουν έτσι όπως εκείνοι τις επιθυμούν… άδειες!
20. Οι παντόφλες / Αγνώστου συγγραφέως
…
Η χρονιά του ’22 τους έφερε στην Ελλάδα. Από που; Aπό τα
Δαρδανέλια, την περιοχή του Ελλησπόντου, και πιο συγκεκριμένα
από τα μέρη της αρχαίας Τροίας, που μετά την είπανε Τρωάδα.
Μαζί
τους πήρανε την ψυχή τους, τα παιδιά τους και το εικόνισμα του
Αϊ- Γιώργη· εικόνα σπάνια, ντυμένη με ασήμι και διπλή, στο πάνω
μέρος η Παναγιά με τον Χριστό και στο κάτω ο Αϊ- Γιώργης
καβαλάρης.
Αφού περάσανε του λιναριού τα πάθη, βρέθηκαν
λογιώ – λογιώ πετσοκομμένες οικογένειες, χήρες με παιδιά, χήροι
με παιδιά, ενώσανε μοναξιές και ανάγκες και αρπάχτηκαν να
στήσουνε τα δικά τους σπιτικά στην επέκεινα του Βαρδαρίου
περιοχή προς την οδό Λαγκαδά· εκεί που αρχίζει η τωρινή
Νεάπολη.
…
Αυτές είναι, εν ολίγοις, οι είκοσι επιλεγμένες ιστορίες. Τα είκοσι διηγήματα που μέσα από τις γραμμές τους μας μιλούν για την αλληλεγγύη, το καθένα με το δικό του ξεχωριστό τρόπο. Αναζητήστε το «Έλα στη θέση μου» και αγοράστε το. Εκτός από το πνεύμα σας θα βοηθήσει οικονομικά και κάποιο συνάνθρωπο μας που το έχει απόλυτη ανάγκη. 🙂
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:
Οι άνθρωποι του Δικτύου Ανταλλαγής και Αλληλεγγύης Αγίας Παρασκευής αποφάσισαν να υπερβούν την καθημερινή κοινωνική δράση τους στη γειτονιά και να απευθυνθούν στο πανελλήνιο, προκηρύσσοντας έναν λογοτεχνικό διαγωνισμό διηγήματος με θέμα -τι άλλο;- την Αλληλεγγύη. Μέσα από μια γοητευτική διαδικασία που ενέπλεξε εκατοντάδες ανθρώπους, κατόρθωσαν να αναγορευθούν σε συλλογικούς εκδότες αυτού του βιβλίου, το οποίο περιλαμβάνει τις 20 ιστορίες που διακρίθηκαν στο διαγωνισμό. Το μοναδικό αυτό βιβλίο προορίζεται να γίνει εργαλείο… αλληλεγγύης, αφού η πώλησή του γίνεται κυρίως από ανέργους και άστεγους, κατά τα πρότυπα του υποδειγματικού περιοδικού «Σχεδία».
Η Αλληλεγγύη δεν είναι καθόλου εύκολο θέμα για έναν διαγωνισμό διηγήματος. Μπορεί να είναι κατάλληλο για μια σχολική έκθεση ιδεών, αλλά στο πεδίο της λογοτεχνίας ορθώνει αρκετά εμπόδια. Ο διδακτισμός, η προβολή θετικών παραδειγμάτων, η μονοσήμαντη «σύγκρουση του καλού με το κακό» δεν προσφέρονται για να γράψεις συναρπαστικές και στοχαστικές ιστορίες. Είσαι αναγκασμένος να προσπεράσεις το προφανές, να δημιουργήσεις συνθήκες αμφίβολων και ρευστών καταστάσεων όπου το καλό και το κακό δεν είναι μεταξύ τους ευδιάκριτα, όπου παρεμβάλλεται το στοιχείο μιας κάποιας ανατροπής.
Ήταν έντονη η χαρά των μελών της επιτροπής, και ολόκληρου του Δικτύου, καθώς διαπίστωναν σταδιακά ότι ο αριθμός των συμμετοχών μεγάλωνε και μεγάλωνε, φτάνοντας τελικά τα 168 διηγήματα! Ακόμα πιο καταλυτική ήταν η χαρά τους όταν διαπίστωσαν ότι οι περισσότεροι διαγωνιζόμενοι είχαν κατορθώσει να ξεπεράσουν με θαυμαστούς τρόπους τους σκοπέλους που έθετε το θέμα, να πιάσουν τις περιστάσεις της κρίσης απ’ τα μαλλιά, όχι για να σωθούν οι ίδιοι αλλά για να διανοηθούν μια λύτρωση συλλογική.
